City StoriesΚόσμος

Το Ανατολικό Βερολίνο που δεν υπάρχει πια

Η πρωτεύουσα της Γερμανίας είναι ένα μωσαϊκό όλης της Γερμανικής ιστορίας.
Από την εποχή των Πρώσων, από τον Μεσοπόλεμο, από την εποχή των Ναζί, όπως η μισοβομβαρδισμένη εκκλησία, Kaiser Wilhelm στο Σαρλότενμπουργκ που έχει μείνει έτσι ως μνημείο, από την εποχή του Ψυχρού πολέμου μέχρι την σημερινή με το νέο κέντρο που χτίστηκε εκεί που κάποτε ήταν η νεκρή ζώνη του τείχους.

Αυτό το κομμάτι είναι γεμάτο τράπεζες, ουρανοξύστες και μαγαζιά δείχνοντας την κατεύθυνση μιας ολόκληρης χώρας μετά την ένωση.

Υπάρχουν όμως ακόμα απομεινάρια του ανατολικού Βερολίνου, όπως ο πύργος της τηλεόρασης ή το «παγκόσμιο ρολόι», Weltzeituhr, στην πλατεία Alexanderplatz.

Στον δρόμο για το αεροδρόμιο του Σόνενφελντ είχαν παραμείνει πριν από μερικά χρόνια μερικοί εγκαταλελειμμένοι σιδηροδρομικοί σταθμοί από την Ανατολική Γερμανία ξεχασμένοι μέχρι να έρθει η κατεδάφιση. Όπως το σύμβολο των Ανατολικών , το «Παλάτι της Δημοκρατίας», Palast der Republik, δηλαδή η Βουλή της Λ.Δ.Γ. Έχει κατεδαφιστεί εδώ και χρόνια.

Πρέπει να ομολογήσω ότι δεν μου αρέσει το Βερολίνο. Είναι μεγάλο και θορυβώδες αν και οι Γερμανοί το ονομάζουν Αθήνα του Σπρε , όπως λέγεται ο ποταμός που το διασχίζει. Όσες φορές έχω πάει εκεί είναι για δουλειά και για λίγο. Δεν βοηθάει και ο καιρός που τον χειμώνα είναι σχεδόν πάντα κακός.

Ήταν 2005. Εκεί στο κέντρο, κοντά στην Πύλη του Βρανδεμβούργου, ανάμεσα σε τουρίστες, σουβενίρ με κομμάτια από το τείχος και Τράμπαντ, έστεκε το Παλάτι της Δημοκρατίας. Ήταν λίγο πριν οι μπουλντόζες το ισοπεδώσουν.

Ο καιρός ήταν με ομίχλη και χιόνι, άρα όχι ιδανικό για φωτογραφίες. Το κτίριο ήταν αδιάφορο στους τουρίστες, αφού τους ήταν μάλλον άγνωστο. Από την άλλη πλευρά βρίσκεται η εκκλησία Berliner Dom που ήταν η αγαπημένη του Χίτλερ, λίγο πιο πάνω ένα άγαλμα του Μεγάλου Φρειδερίκου , του γέρο Φριτς όπως τον αποκαλούν οι Γερμανοί. Το μωσαϊκό που λέγαμε.

Το Βερολίνο του ψυχρού πολέμου ήταν μια περίεργη ιστορία. Το δυτικό Βερολίνο ήταν σαν νησί μέσα στην Ανατολική Γερμανία και μπορούσες να το επισκεφτείς με αεροπλάνο ή με τράνζιτ δρόμους που απαγορευόταν η πρόσβαση στους ανατολικογερμανούς. Πριν το τείχος μπορούσες να διαφύγεις εύκολα με το μετρό, αλλά μετά από εκατοντάδες χιλιάδες δραπετεύσεις στην Δύση χτίστηκε το τείχος μέσα σε μια νύχτα. Την προηγούμενη ημέρα ο ισχυρός άνδρας της χώρας Βάλτερ Ούλμπριχτ είχε πει το παροιμιώδες “κανένας δεν έχει την πρόθεση να χτίσει ένα τείχος” που σήμερα έχει γίνει πια ανέκδοτο. Οι δυτικογερμανοί νεαροί άνδρες είχαν τα πανεπιστήμια του Βερολίνου ως πρώτη επιλογή, αφού οι άνδρες της πόλης γλίτωναν την υποχρεωτική, τότε, στρατιωτική θητεία. Τα περιπολικά στο δυτικό Βερολίνο ήταν μπλε ενώ σε όλη την υπόλοιπη Γερμανία πράσινα με άσπρο.

Το Ράιχσταγκ, η σημερινή Βουλή ήταν ερειπωμένη και αναπαλαιώθηκε μετά την ένωση. Οι Ανατολικοί δεν χρησιμοποιούσαν επίσημα το όνομα Βερολίνο συχνά. Αντ’ αυτού έλεγαν η Πρωτεύουσα της Λ.Δ.Γ.

To 1976 περατώθηκε η κατασκευή του ορθογωνίου κτίσματος πάνω σε ένα νησί του ποταμού Σπρε που ήταν ντυμένο με καφέ γυαλί, όταν ηγέτης της χώρας ήταν ο Χόνεκερ. Το κτήριο, με φόντο τον πύργο της τηλεόρασης και δεκάδες Τράμπαντ και Βάρτμπουργκ παρκαρισμένα στον περίβολο, αποτελούσε ένα κλισαρισμένο θέμα για τις καρτ ποστάλ του Ανατολικού Μπλόκ και συμβόλιζε την μοντέρνα ανάπτυξη όπως την αντιλαμβανόταν οι χώρες του Υπαρκτού Σοσιαλισμού.

Οι πολίτες το αποκαλούσαν «Τζαμάδικο του Έρικ» , όπου Έρικ ήταν ο Χόνεκερ που το 1989 έλεγε ότι το τείχος θα είναι εκεί για τα επόμενα 100 χρόνια. Έπεσε έξω στην πρόβλεψή του. Πέθανε εξόριστος στην Χιλή ενώ το τζαμάδικό του γκρεμίστηκε το 2008 και το τείχος πωλείται σε μικρά κομμάτια ως σουβενίρ. Επίσημη αιτιολογία ήταν ο αμίαντος που είχε χρησιμοποιηθεί κατά την κατασκευή του. Στην θέση του ξαναχτίζεται το Berliner Stadtschloss , το ιστορικό παλάτι της πόλης που θεμελιώθηκε τον 15ο αιώνα και γκρεμίστηκε το 1950 αφού πρώτα είχε πάθει μεγάλες ζημιές στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το Palast der Republik αν και κατεδαφισμένο, “ζει” μέχρι σήμερα κάπου αλλού.Τα σίδερα από την κατασκευή του ξαναχρησιμοποιήθηκαν κατά το χτίσιμο του Ουρανοξύστη Burj Khalifa στο Dubhai οπότε με κάποιο τρόπο έκανε και αυτό το ταξίδι του.

berlin_3

Λέγεται ότι όταν ο Λου Ριντ έγραφε το «Μπερλίν», δεν είχε πάει ποτέ στην γερμανική πόλη. Παρόλα αυτά πέτυχε τέλεια την ατμόσφαιρα της ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται σε εμένα. Άλλα δεν είμαι και ο ιδανικός να μιλήσω για το Βερολίνο. Όπως σας είπα δεν το πολυσυμπαθώ…

Κώστας Κουφογιώργος

ΣΚΙΤΣΟΓΡΑΦΟΣ Γεννήθηκε το 1972 .Από το 1990 μέχρι το 2014 εργαζόταν στα ελληνικά ΜΜΕ με τελευταία στάση στην Ελευθεροτυπία. Σήμερα ζει στην Γερμανία και εργάζεται ως σκιτσογράφος. Που και που τραβάει και φωτογραφίες.

Σχετικά Άρθρα

Δείτε Επίσης
Close
Back to top button