FeaturedTravel StoriesΕλλάδα

Βωβούσα: Η νύμφη του Ανατολικού Ζαγορίου

Πνιγμένη στο πράσινο της Πίνδου η γραφική Βωβούσα, η διαλεκτή της φύσης του Ανατολικού Ζαγορίου, μοιάζει σαν σκηνικό από παραμύθι.

Στα σπλάχνα της και την καρδιά της κυλά ο Αώος, σαν μια υγρή παρτιτούρα με γαλαζοπράσινες νότες που την κρατά ζωντανή κι αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου.

Κι εκείνη τον στεφανώνει με το γεφύρι της, χαμηλώνει και τον ακούει, μαγεύεται από το τραγούδι του και παρασύρεται μαζί του στο χορό του νερού, της βλάστησης και των χρωμάτων.

Βρέθηκα εδώ αρχές καλοκαιριού, μετά από μια επίσκεψη στη Ζεστή Κοιλάδα την Βάλια Κάλντα. Μικρή η απόσταση από τον εθνικό δρυμό, καθώς η Βωβούσα βρίσκεται στις κορυφές της Βόρειας Πίνδου στα 1024 μέτρα υψόμετρο και αποτελεί το σύνορο μεταξύ Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας.

Φθάνοντας στον οικισμό το παραδοσιακό πέτρινο γεφύρι, ήταν αυτό που σαν μαγνήτης τράβηξε  αμέσως το βλέμμα μου. Χτισμένο το 1748 από τον Αλέξιο Μήσιο είναι ένα από τα ωραιότερα μονότοξα γεφύρια του Ζαγορίου. Το γεφύρι συνδέει τις γειτονιές του οικισμού που απλώνονται στην δυτική και ανατολική όχθη του Αώου.

Ο ποταμός που πηγάζει από την Βόρεια Πίνδο, έδωσε το όνομά του και συνεχίζει να δίνει ζωή στον οικισμό. Στα δροσερά νερά του η Βωβούσα βαπτίστηκε. Βοϊούσας ο ποταμός (από τη βοή-βουή των ορμητικών νερών του) Βωβούσα, Βοβούσα στη δημοτική η μικρή κοινότητα. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή το όνομα προήλθε από παραφθορά της λέξης Μπαϊεάσα (ήρεμα νερά που μπορείς να κολυμπήσεις) όπως ονομαζόταν στην βλάχικη διάλεκτο ο Αώος.

Περπατώντας στις γειτονιές της Βωβούσας διαπιστώνουμε πόσο λιγοστά είναι τα σπίτια που διατηρούν τον ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό χαρακτήρα της περιοχής. Ο οικισμός, όπως έχει καταγράψει η ιστορία, καταστράφηκε πολλές φορές στην διάρκεια των αιώνων. Ωστόσο τα πέτρινα σπίτια με τις κόκκινες κεραμοσκεπές, τα λιθόστρωτα δρομάκια, η φροντισμένη πλακόστρωτη πλατεία με τα πλατάνια, το μονότοξο παραδοσιακό γεφύρι, τα πρασινογάλαζα νερά του Αώου και η αύρα που είναι πανταχού παρούσα προσδίδουν μία θεατρικότητα στο όλο τοπίο που αγκαλιάζεται από δάση οξιάς, πεύκων, μαυρόπευκων. Θαρρείς και βρίσκεσαι σε νεραϊδότοπο!

Να κάθεσαι στην πλατεία να πίνεις τον καφέ σου να χαζεύεις την φύση, να αφουγκράζεσαι το θρόισμα του νερού και να μην θες να κάνεις τίποτε άλλο.

Πανάρχαιος και προικισμένος από τη φύση ο οικισμός, με ρίζες που χάνονται στα βάθη των αιώνων, είναι ίσως το πιο γραφικό από τα 16 χωριά του Ανατολικού Ζαγορίου. Αρχικά είχε περίπου 3.000 κατοίκους και αποτελούνταν από πέντε γειτονιές: το Μπαϊτάνι, την Τσιάσκα, την Αγία Παρασκευή, τον Άγιο Δημήτριο, την Πλάκα.

Στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας γνώρισε μεγάλη ακμή, είχε αυτονομία και ειδικά προνόμια. Παρήκμασε μετά το 1817 λόγω των πολλών ληστρικών επιδρομών που κράτησαν χρόνια και σιγά σιγά εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους της.

%ce%b2%cf%89%ce%b2%ce%bf%cf%8d%cf%83%ce%b1-7
%ce%b2%cf%89%ce%b2%ce%bf%cf%8d%cf%83%ce%b1-6
%ce%b2%cf%89%ce%b2%ce%bf%cf%8d%cf%83%ce%b1-5

Ύστερα από την απελευθέρωση οι κάτοικοι επέστρεψαν στις εστίες τους, αλλά το χωριό γνώρισε νέα καταστροφή το 1943, οπότε κάηκε από τους Γερμανούς κατακτητές. Διασώθηκε μόνον η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, ναός που χτίστηκε το 1814, διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και είναι ένα από τα αξιόλογα μνημεία του οικισμού.

Σήμερα οι 80 μόνιμοι κάτοικοι ασχολούνται με την υλοτομία, δραστηριότητα που ελέγχεται από το δασαρχείο και τον Συνεταιρισμό του οικισμού.

Επίσης λειτουργούν και 6 βιοτεχνίες κατεργασίας ξυλείας, στη θέση «Πριόνια», όπου παράγεται κυρίως οικοδομική ξυλεία.

Τους καλοκαιρινούς μήνες το χωριό σφύζει από ζωή, καθώς πολλοί είναι οι ντόπιοι που επιστρέφουν στην γενέτειρα, αλλά και οι επισκέπτες που συμμετέχουν στις τοπικές πολιτιστικές δραστηριότητες και απολαμβάνουν την φυσική ομορφιά του τοπίου.

%ce%b2%cf%89%ce%b2%ce%bf%cf%8d%cf%83%ce%b1-4

Η επιστροφή μας, μέσω του νομού Γρεβενών, περιλάμβανε μικρές στάσεις στα ορεινά χωριά Περιβόλι και Σπήλαιο.

Το Περιβόλι βρίσκεται σε υψόμετρο 1350 μέτρων, μέσα σε ένα καταπράσινο δάσος από οξιές, πεύκα και έλατα. Στην πλακόστρωτη πλατεία του ξεχωρίζει η προτομή του Ρήγα Φεραίου, καθώς οι περισσότεροι κάτοικοι ήταν από την γενέτειρα του Ρήγα το Βελεστίνο. Εντυπωσιακό είναι και το ξυλόγλυπτο τέμπλο της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου που έχει φιλοτεχνηθεί το 1770.

Στο Σπήλαιο, το επονομαζόμενο και μπαλκόνι της  Πίνδου, θαυμάσαμε την απέραντη θέα και επισκεφθήκαμε την ιστορική Ιερά Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που χτίστηκε το 1633.

Μέσω
Φωτογραφίες, Κείμενο: Βάσω Βασιλαδιώτη

Bάσω Βασιλαδιώτη

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ Ξεκίνησε από το πολιτιστικό και ελεύθερο ρεπορτάζ στον περιοδικό Τύπο και την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», όπου εργάστηκε έως τα τέλη του 1983. Από το 1984 και για 28 χρόνια εργάστηκε στο πρώτο κανάλι της ΕΡΤ (ΕΤ1 και ΝΕΤ), καλύπτοντας τα ρεπορτάζ των υπουργείων Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης, καθώς και τον τομέα της Αυτοδιοίκησης. Εχει συνεργαστεί επίσης με τις εκδόσεις Λυμπέρη (περιοδικά Εγώ, 7Μέρες TV, Τηλεκοντρόλ), τα περιοδικά «Φαντάζιο» και «Οικογενειακός Θησαυρός», τις εφημερίδες «Πρωινή Ελευθεροτυπία», «Ελευθεροτυπία της Κυριακής», «Ειδήσεις» , «Εθνος της Κυριακής», «Εξόρμηση», «Δημοσιογράφος», «Ήχος & Hi –Fi», καθώςκαι άλλα εξειδικευμένα έντυπα στον χώρο της μουσικής και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Υπήρξε συνεργάτιδα, στο Γραφείο Τύπου, του υπουργού Γιώργου Γεννηματά. Το 2003 βραβεύτηκε από το Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Βασιλείου Μπότση για «την πολύπλευρη και υπεύθυνη δραστηριότητά της στο ρεπορτάζ Τοπικής Αυτοδιοίκησης» με χορηγό τον Δήμο Αθηναίων. Τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί στο διαδίκτυο παρουσιάζοντας οδοιπορικά και θέματα που της κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Επίσης ασχολείται ερασιτεχνικά με τη φωτογραφία

Σχετικά Άρθρα

Back to top button